Redder in nood

Hoe heeft het zover kunnen komen dat het Montafoner ras voor uitsterven bewaard moet worden?
Peter Kasper: Het steenschaap heeft zich in de loop der eeuwen in Montafon ontwikkeld. Samen met het Montafoner bruinvee is het Montafoner schaap het enige dierenras dat uit Vorarlberg stamt. Vroeger waren er duizenden dieren. Ze werden naast de meer winstgevende geiten en koeien als wol- en vleesleveranciers gehouden onder zeer eenvoudige omstandigheden. Door de weinig liefdevolle behandeling werden de steenschapen zeer robuust en konden ze met weinig toe. Na de tweede wereldoorlog echter trad rundvlees steeds meer op de voorgrond en schapenvlees naar de achtergrond. Vooral ook omdat het vlees van de kleinere, sierlijke steenschapen vergeleken met andere rassen gewoon niet rendabel genoeg was. 

Hoe bent u op het idee gekomen Montafoner steenschapen te fokken? 
Peter Kasper: De Montafoner steenschapen kende ik vroeger alleen uit de herinneringen van mijn vader. Enkele jaren geleden heb ik toevallig een fokker leren kennen en drie Montafoner steenschapen gekocht. Sindsdien houd ik ze samen met andere dieren. 
Martin Mathies: Mijn familie heeft altijd al dieren gehad; kippen koeien en bijen. Ik wilde me eigenlijk concentreren op één dier. Peter hoefde er niet lang over na te denken het ook eens met de steenschapen te proberen. 

Sinds wanneer bestaat jullie initiatief „Montafoner Steinschaf“ en wat is er sinds de oprichting allemaal gebeurd?
Peter Kasper: We hebben het initiatief opgericht in 2011. De eerste stap was het enthousiast maken van andere boeren voor het fokken van de schapen. In eerste instantie werden we uitgelachen. Velen hadden vooroordelen dat de dieren wild en schuw waren. Dat klopt niet, ze zijn bij een liefdevolle behandeling zeer vertrouwend. Gelukkig konden we met wat overtuigingswerk alle vooroordelen weerleggen. 
Martin Mathies: Sindsdien konden we vele nieuwe fokkers voor ons winnen – zelfs mensen die voorheen niets met veefokkerij te doen hadden. Momenteel zijn we met ca. 15 fokkers, dat betekent dat het aantal fokkers sinds 2011 is verdubbeld. In Vorarlberg zijn er momenteel ca. 400 dieren, waarvan in Montafon 150 tot 200. Hoewel dat al aanzienlijke aantallen zijn, moeten we er scherp op blijven en alles er aan doen, het ras voor Montafon te behouden. Dus iedereen die interesse heeft in het fokken, kan zich bij ons melden. 

Stel dat een lezer geïnteresseerd is in het fokken. Hoe gaat u hen overtuigen van de voordelen van het Montafoner steenschaap? 
Martin Mathies: De dieren zijn zeer robuust en resistent. Ik hoef amper nog een dierenarts in te schakelen. En ze zijn ook heel gemakkelijk. Hooi, water, brood en af en toe een beetje zemelen als beloning – dat is alles wat op hun menu staat. Het zijn eenvoudige, handtamme dieren, die je snel in je hart sluit.

Eén van onze doelen is het bewustzijn bij de bevolking te verbeteren. Boeken jullie hier al enige vooruitgang?
Peter Kasper: Ja absoluut. Het bewustzijn en ook de interesse van de bevolking is merkbaar groter geworden. Velen hebben ingezien dat het iets bijzonders is om als dal eigen schapenrassen te hebben en komen actief naar ons toe om meer te weten te komen. Wat ons bijzonder verheugd is de interesse van de jeugd. We krijgen bijvoorbeeld doorlopend bezoek van schoolklassen en kleuterschoolklassen. Juist daar, bij de volgende generatie, moeten wij aanhaken. 

Wat bent u verder nog van plan?
Peter Kasper: Momenteel werken we er aan, de samenwerking met andere fokkers en ook met partners zoals de toeristische dienst van Montafon, Stand Montafon, de deelstaat Vorarlberg, die ons tot nu toe op het gebied van marketing en financiering ondersteund hebben, verder te intensiveren. Zo bieden we bijvoorbeeld met de toeristische dienst van Montafon samen in het kader van BergePLUS voor de gasten een wandeling met gids aan naar de schapen. 
Martin Mathies: We zouden ook graag een kleine showboerderij voor oude dierenrassen opzetten met een toegankelijke stal en een verkoopruimte. Daar willen we ook laten zien hoe het boerenleven er vroeger uitzag. Het mag echter absoluut geen stijf museum worden.

Jullie bieden ook producten van het steenschaap aan voor de verkoop. Hoe worden deze door de Montafoners ontvangen?
Martin Mathies: We hebben momenteel circa 19 verschillende producten in het assortiment, die wij zelf ontwikkelen en verkopen. Het pallet varieert continu en loopt van bekleding, via schoenen, tassen, huiden en tapijten tot vlees en sponsoring van dieren. 
Peter Kasper: De groeiende interesse blijkt ook uit het feit dan men bereid is om op de producten te wachten. Voor een tapijt van schapenwol moet de koper tot wel drie maanden geduld hebben. Maar dat maakt de meesten niets uit. Ze eten dat ze in een duurzaam product investeren.